Her sene olduğu gibi yılbaşına yakın Türkiye’de kafalar karışık. Peki neden? Tabii ki de yılbaşı kutlamaları olacağı için. Pek çok kesimin yanlış bildiği Noel ve yılbaşı ayrımı aslında birbirinden epey farklı. Ancak sakin olun, size en basit şekilde anlatacağız.
Anlattıktan sonra kafa karışıklığınıza son vereceğimize adımız gibi eminiz. Haydi gelin o zaman olabildiğince anlaşılabilir bir şekilde farkı anlatalım.
Noel nedir, kimler kutlar ve tarihçesi neye dayanır?
Noel dediğimiz kutlama günü, Hristiyanlar arasında epey yaygın. Ancak tam olarak farkı şu ki Noel, her sene 24 Aralık’ın 25’e bağlandığı gece kutlanır. 25 Aralık, malumunuz üzere Hristiyanların inandığı dinin peygamberi olan Hz. İsa’nın doğum günü.
Yani bakmayın 25 Aralık’ta doğdu dediğimize, dinî ve tarihî kaynaklara göre doğum tarihi tam olarak bilinmese de yüzyıllardır süregelen kutlama günü bu şekilde kabul ediliyor. Neyse konumuza geri dönelim; Hristiyanlar bu günde evlerini, çam ağaçlarını ve sokakları süslemeye bayılıyor.
Noel ismi, “Cristes maesse”den türemiş olan “İsa’nın Ayini” anlamına gelir. Bu kelime, Katolik geleneğinde İsa’nın doğum gününü özel ayinlerle kutlama âdetini ifade eder. 25 Aralık’ta Protestanlar ve Katolikler tarafından coşkuyla kutlanan bu bayram, Ortodoks ve Kıptî Hristiyanları için 7 Ocak’ta anlam bulur.
Peki nedir bu aralarındaki fark?
Noel, az önce bahsettiğimiz gibi Hristiyanlara özgü bir bayramdır, kaldı ki onlara göre özel olan o günü kutlamaları da en büyük hakları. Ancak 25 Aralık ve 1 Ocak yılbaşı kutlamaları birbirlerine oldukça yakın günler. Hristiyan ülkeler genelde bu iki kutlamayı da beraber yapıyor.
Fakat bu, yılbaşının da Hristiyan geleneği olduğu anlamına gelmez. Çünkü adı üstünde “yıl ve başı”, bizim gibi pek çok ülkenin kutladığı şey aslında yeni yılın gelişi. Bunun Noel’e denk gelmesi her ne kadar -doğal olarak- kafa karışıklığına sebep olsa da hangisinin hangi kitleyi ilgilendirdiğini unutmamak kritik önem taşıyor.
Yeni yılın kutlanma amacı, söz konusu yıla iyi temennilerle girmek. Bunun da pek çok kişiye iyi gelmesi dileniyor. Tıpkı doğum günlerinde “nice senelerin” dilenmesi gibi. Bu sebeple de tek başına yılbaşı kutlamanın doğum günü kutlamaktan bir farkı yok.
Noel ve yılbaşına dair içeriklerimize aşağıdan göz atabilirsiniz:
